Ik liep tegen deze quote aan, “teaching like a pro“, bij het lezen van een stuk naar aanleiding van het boek van Hargreaves and Fullan, Professional capital – transforming teaching in every school. Een collega attendeerde ons op dit stuk en waarmee we onze zoektocht weer verder willen aanscherpen. Samen met een aantal collega’s vormen we de expertisekring Onderwijskwaliteit en Leiderschap, onder aanvoering van lector Ellen Klatter. Deze expertisekring probeert een definiëring van Onderwijskwaliteit op te stellen wat als leidraad kan fungeren bij het (door-)ontwikkelen van docententeams en opleidingen. Om daarbij te ondersteunen werken we aan instrumenten die teams in kunnen zetten op de echte problemen die nodig zijn om aan te pakken in het kader van Onderwijskwaliteit. Maar over een ding zijn we het al wel eens: de docent maakt de kwaliteit, dus dat wordt de kern van onze aanpak. Maar, wat wil ik dan met de titel van deze blog post uitdrukken?
Vanuit mijn eigen instituut CMI werken we toe naar een professional learning community rond het thema Leren Programmeren. Doel is om onder programmeerdocenten, vaak experts uit de beroepspraktijk, meer gevoel en aandacht te krijgen voor het vak van docent. De docent als professional en meer in balans met de professionele programmeur uit de beroepspraktijk. Enkele kernmerken die van invloed zijn op Onderwijskwaliteit zijn volgens onze expertisekring de zogenaamde ‘pedagogical content knowledge‘ van de individuele docent en teamcohesie. Het eerste kenmerk refereert aan een uitgebreide gereedschapskist rond vakdidactiek en pedagogiek binnen bèta-onderwijs. Welke cognitieve en meta-cognitieve leerstrategieën pas ik toe in mijn onderwijs? En hoe kan ik mijn studenten motiveren om door te zetten in met name programmeeronderwijs? Het tweede kenmerk refereert aan de afstemming tussen docenten in een opleidingsteam om vanuit een gedeelde onderwijsvisie en een opleidingsplan een sterk, ‘backwards designed‘ en ‘constructive aligned’ onderwijsprogramma uit te dragen.
Het eerste kenmerk, pedagogical content knowledge, wordt nu aan de hand van een aantal interventies aangepakt. Belangrijkste aanjager is Felienne Hermans, hoogleraar Informatica onderwijs (VU), die met een inspirerende workshop programmeerdocenten heeft laten kennismaken met cognitive load theory. Een theorie die aangeeft dat werkgeheugen beperkt is, en dat onderwijs moet aansluiten op de werking en mogelijkheden van het lange en korte (werk-) termijn geheugen. Het boek ‘The Programmers Brain’ gaat nu rond onder docenten van verschillende beta-opleidingen in het instituut. Aansluitend werken we toe naar boekbespreking en toegepaste voorbeelden uit de eigen praktijk. Wat leren we hier uit? Wat mij betreft een mooi begin van wellicht iets heel moois als een PLC, professional learning community (eh nee, geen Programmable Logic Controller 🙂 ).
Het tweede kenmerk, teamcohesie, is een kwestie van lange adem, maar zeker ook Onderwijskundig Leiderschap past in dit vraagstuk: hoe transformeer ik van professioneel programmeur naar professioneel docent? En daar sluit bijvoorbeeld het boek van Hargreaves and Fullan mooi op aan, het professioneel kapitaal van een organisatie. En dat vraagt van een organisatie systemische ontwikkeling met aandacht voor menselijk kapitaal, sociaal kapitaal en besluitvorming kapitaal. Kortom, werk aan de winkel 🙂